Ranking polskich miast z najbardziej zanieczyszczonym powietrzem. Żory w czołówce

Polski Alarm Smogowy podsumował wyniki pomiarów jakości powietrza Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska za ostatni rok. Tym razem liderem pod względem stężeń rakotwórczego benzo(a)pirenu jest Nowy Targ w woj. małopolskim (1800 % normy). W Pszczynie na Śląsku wystąpiło najwięcej dni, kiedy stężenia pyłu PM10 przekroczyły normy – mieszkańcy tej miejscowości oddychali zanieczyszczonym powietrzem aż przez jedną trzecią roku.

– Jakość powietrza w naszym kraju podczas sezonu grzewczego jest wciąż dramatyczna – mówi Andrzej Guła, lider Polskiego Alarmu Smogowego. – Niestety, taka sytuacja jest powszechna nie tylko w dziesiątkach polskich miast i miasteczek, w których mierzona jest jakość powietrza, ale również w tysiącach tych, gdzie nie ma stacji pomiarowej. Nasz ranking nie służy temu by piętnować”rekordzistów” ponieważ jesteśmy przekonani, że podobnych miejscowości jest w Polsce tysiące, z tą tylko różnicą, że nikt nie mierzy tam jakości powietrza – dodaje Guła.

Jak zaznaczają twórcy rankingu, dramatyczna sytuacja w małych i średnich miejscowościach wynika ze spalania węgla i drewna w “kopciuchach”, które są podstawowym źródłem ciepła w ponad czterech milionach polskich domów. To właśnie emisja z ogrzewania gospodarstw domowych odpowiada za około połowę emitowanych w Polsce pyłów PM10 i aż 84% rakotwórczego benzo[a]pirenu.

Miasta o najwyższym średniorocznym stężeniu pyłów PM10 w 2018 r. (wartość w ug/m3), norma: 40 ug/m3

Pszczyna – 55
Rybnik – 51
Myszków – 49
Wodzisław Śląski – 48
Nowy Targ – 47
Żywiec – 47
Godów – 46
Zabrze – 45
Żory – 45
Oświęcim – 44
Sucha Beskidzka – 44
Lubań – 44
Katowice – 43,5 (średnia ze stacji)
Nowa Ruda – 43
Kraków – 42,3 (średnia ze stacji)

Z opublikowanego rankingu wynika, że w Polsce najbardziej zanieczyszczone są miasta małe i średniej wielkości. W minionym roku niechlubnym rekordzistą była Pszczyna – miasto o największej liczbie dni z powietrzem przekraczającym dopuszczalne normy. W tym mieście liczba dni smogowych była prawie czterokrotnie większa od dopuszczalnej. Zaraz za Pszczyną, uplasował się Rybnik i Wodzisław Śląski, gdzie dni smogowych było po 110 (przy dopuszczalnych przez prawo 35). Niewielki Godów ma powietrze o wyższym średniorocznym stężeniu pyłów PM10 niż uznawany za stolicę polskiego smogu Kraków czy stolica Śląska, Katowice.

Miasta o najwyższej liczbie dni z powietrzem przekraczającym dopuszczalną normę średniorocznym stężeniu pyłów PM10 w 2018 r.

Dopuszczalna liczba dni – 35

Pszczyna – 125
Rybnik – 110
Wodzisław Śląski – 110
Nowa Ruda – 107
Nowy Targ – 106
Myszków – 105
Zabrze – 103
Sucha Beskidzka – 101
Kraków – 96 (średnia ze stacji)
Żory – 94
Godów – 94
Katowice – 93 (średnia ze stacji)
Gliwice – 92
Lubań – 92
Oświęcim – 91

Jednak wysokie stężenia pyłów w okresie grzewczym to niejedyny problem polskiego powietrza. W naszym kraju występują również najwyższe stężenia rakotwórczego benzo(a)pirenu spośród wszystkich państw unijnych. Rekordowy Nowy Targ przekracza dopuszczalną normę tej rakotwórczej substancji aż o 1800%! Polski Alarm Smogowy przeliczył stężenia wdychanego benzo(a)pirenu na ekwiwalent palonych papierosów. I tak mieszkańcy Nowego Targu “wypalają” w ten sposób aż 22 “papierosy” dziennie! Mieszkańcy Rybnika, który uplasował się na 3 miejscu – 13 “papierosów” na dobę.