Choć na pierwszy rzut oka zmieniło się niewiele, to Pałac w Baranowicach z każdym dniem jest bliżej odzyskania dawnej świetność!
Podczas prac wewnątrz budynku, prowadzonych przez konsorcjum firm ARS LONGA Konserwacja Dzieł Sztuki i Obiektów Zabytkowych J.D.M. Mazur, Sp. J z Krakowa oraz Wodpol Sp. z o.o. z Żywca, odkrytych zostało wiele pięknych detali, które sprawią, że po zakończeniu renowacji Pałac zachwyci odwiedzających.
Przypomnijmy, że kompleksowa renowacja zabytkowego pałacu z XVII wieku rozpoczęła się w lipcu minionego roku
Możliwa jest dzięki pozyskaniu przez Miasta Żory ponad 13 milionów złotych dofinansowania ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na projekt pn. „W trosce o śląskie dziedzictwo - renowacja Zespołu Parkowo-Pałacowego w Żorach”.
Prace rozpoczęły się od robót rozbiórkowych – zdemontowano drewniane podłogi i stropy, a także pokrycie dachu, kominy, elementy ścian oraz fragmenty betonowych podłóg. Skuto także wewnętrzne tynki oraz starannie usunięto i zabezpieczono historyczne płytki ceramiczne, których część zostanie wkomponowana w nowe wnętrza. Wykute zostały nowe otwory w ścianach, a także zamontowano wzmocnienia nad nowymi przebiciami i otworami drzwiowymi wewnątrz Pałacu.
Niestety podczas prac okazało się, że stan techniczny budynku jest gorszy niż można było wcześniej sądzić - znacznemu zniszczeniu uległy drewniane stropy, co niekorzystnie wpływało na konstrukcję całego budynku. Dlatego też decyzją nadzoru branży konstrukcyjnej oraz za zgodą Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, zadecydowano o zamianie stropów drewnianych na żelbetowe w systemie Rectolight. Ze względu na osłabienie konstrukcji cały budynek na czas remontu wymagał także spięcia ankrami, aby wzmocnić pękające ściany wewnętrzne oraz zewnętrzne i ustabilizować całą konstrukcję.
Obecnie w poszczególnych pomieszczeniach trwa wymiana stropów. Uzupełniane są też ubytki w ścianach, a część z nich dodatkowo wzmocniono przez wstawienie wieńców żelbetowych. Ponadto miejsca, gdzie ściany były mocno popękane są przemurowywane.
Choć ogólny stan budynku nie był najlepszy, to Pałac w Baranowicach skrywał także wiele miłych niespodzianek. – Podczas prac na ścianach wewnętrznych oraz stropach odkryliśmy wiele fragmentów pięknych, zabytkowych polichromii. Część z nich ukrytych było pod kolejnymi warstwami farby, a inne odnaleźliśmy na przykład na ściankach, które schowane były za innymi, domurowanymi później ścianami wewnętrznymi. Prace nie były łatwe, bo na przykład musieliśmy wyburzyć niestabilną ścianę wewnętrzną, by odsłonić i zachować cenne zdobienia. Wierzymy jednak, że efekty wynagrodzą te trudy - mówi Julia Mazur z firmy ARS LONGA Konserwacja Dzieł Sztuki i Obiektów Zabytkowych.
Te polichromie, które mogły pozostać w swojej oryginalnej lokalizacji, zostały profesjonalnie zabezpieczone, natomiast inne elementy zostały w odpowiedni sposób zdemontowane i przekazane do pracowni konserwatorskiej. Tam są przenoszone na nowe podłoże, aby w odpowiednim czasie na powrót ozdobić wnętrza Pałacu. – Zależy nam na maksymalnym zachowania wartości zabytkowej Pałacu i wyeksponowaniu historycznych warstw malarskich w największym możliwym zakresie. Odkryte przez nas zachowane pozostałości warstw malarskich dają wyobrażenie o tym, jaki charakter miał wystrój wnętrz pałacu. Zastosowano w nim popularne pod koniec XIX i w początkach XX wieku szablony, które wówczas rozpowszechnione były przez liczne wydawnictwa. Dzięki tej wiedzy możliwa będzie rekonstrukcja wystroju wnętrz możliwie bliska oryginałowi – dodaje Julia Mazur.
Fachowcy z krakowskiej firmy ARS LONGA Konserwacja Dzieł Sztuki i Obiektów Zabytkowych podkreślają, że Zespół Parkowo-Pałacowy w Baranowicach to miejsce z ogromnym potencjałem. – Choć może teraz jeszcze tego nie widać, zwłaszcza patrząc na budynek z zewnątrz, to Pałac w Baranowicach już niebawem będzie obiektem, który zdecydowanie warto będzie odwiedzić. Wnętrza będą nawiązywały do historii tego miejsca i zachwycały, a w połączeniu z parkiem, który również przejdzie renowację powstanie wspaniała przestrzeń służąca mieszkańcom – podkreśla Julia Mazur.
Chcąc w jak największym stopniu nawiązać do historycznego wyglądu obiektu, wykonawcy zwracają się z prośbą do mieszkańców Żor, którzy np. uczyli się w budynku baranowickiego Pałacu, gdy mieściła się tam szkoła. Jeśli posiadają Państwo w swoich zbiorach zdjęcia, na których widać wnętrza Pałacu albo budynek z zewnątrz, to bardzo prosimy o ich przesłanie na adres bpks@um.zory.pl lub dostarczenie do Biura Promocji, Kultury i Sportu Urzędu Miasta Żory, tel. 32 43 48 295. Szczególnie cenne będą zdjęcia przedstawiające klatkę schodową i znajdującą się w niej balustradę.
Projekt pt. „W trosce o śląskie dziedzictwo – renowacja Zespołu Parkowo-Pałacowego w Żorach” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020. Miasto otrzymało na ten cel dofinansowanie w wysokości aż 13 153 015,14 zł.
Zestaw logotypów, składający się ze znaków: Funduszy Europejskich, Rzeczpospolitej Polskiej, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Unii Europejskiej.
