Wyłudzenie VAT-u jest dziś jednym z poważniejszych czynów karnoskarbowych. Wniosek o zwrot nadpłaconego podatku od towarów i usług (VAT), czyli nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, zawsze budzi zainteresowanie organów podatkowych. Co do zasady pociąga on za sobą także czynności sprawdzające, czasem nawet kontrolę podatkową. W zakresie, w jakim nieuzasadniony zwrot VAT-u zagraża interesom fiskalnym Skarbu Państwa, decyzja w tym przedmiocie musi być poprzedzona odpowiednią weryfikacją. W sytuacji, gdy weryfikacja przebiegnie negatywnie, wnioskodawca musi się tymczasem liczyć z podejrzeniem popełnienia przestępstwa wyłudzenia zwrotu podatku z art. 76 k.k.s. Choć zarzut popełnienia przestępstwa nie zawsze będzie zasadny, sprawy o wyłudzenie VAT nigdy nie są jednoznaczne.
Wyłudzenie VAT-u jako czyn z art. 76 k.k.s.
Co grozi za wyłudzenie vat? Wyłudzenie VAT-u podpada pod art. 76 k.k.s. Zgodnie z § 1 tego przepisu:
„Kto przez podanie danych niezgodnych ze stanem rzeczywistym lub zatajenie rzeczywistego stanu rzeczy wprowadza w błąd właściwy organ narażając na nienależny zwrot podatkowej należności publicznoprawnej, w szczególności podatku naliczonego w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług, podatku akcyzowym, zwrot nadpłaty lub jej zaliczenie na poczet zaległości podatkowej lub bieżących albo przyszłych zobowiązań podatkowych, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie” - wyjaśnia adwokat prawa karnego.
Odpowiedzialność karna grozi tym samym za wprowadzenie organów podatkowych w błąd co do podstawy faktycznej, uzasadniającej zwrot podatku. Co do zasady chodzić tu rzecz jasna będzie o podanie błędnych danych we wniosku skierowanym do urzędu. Owe błędne dane to zarówno dane o zdarzeniach fikcyjnych, jak i dane dotyczące zdarzeń rzeczywistych, niemniej błędnie przedstawione dla potrzeb wyłudzenia zwrotu podatku. Na równi z podaniem nieprawdy kwalifikuje się zatajenie prawdy, a zatem podanie niepełnych danych, w oparciu o które organ podatkowy nie ma możliwości zweryfikowania prawidłowej wysokości podatku należnego.
Co wymaga podkreślenia, odpowiedzialność karna za wyłudzenie VAT-u nie jest uzależniona od rzeczywistego uzyskania przez wnioskodawcę zwrotu. Karalne jest samo narażenie podatku na nienależny zwrot poprzez wprowadzenie organów podatkowych w błąd co do istnienia ku podstaw. Jak czytamy w uzasadnianiu postanowienia Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 9 kwietnia 2014 r., sygn. akt II AKz 212/14, „Realizacja znamion określonych w art. 76 § 1 KKS łączy się ze stworzeniem stanu wysokiego prawdopodobieństwa uzyskania nienależnego zwrotu podatku, a nie z faktycznym uzyskaniem takiego zwrotu przez sprawcę po uprzednim wprowadzeniu w błąd właściwy organ podatkowy poprzez podanie w przedłożonej deklaracji podatkowej nieprawdy co do zdarzenia, które zgodnie z obowiązującymi przepisami podatkowymi uzasadnia zwrot należności publicznoprawnej w określonej wysokości”.
W każdym jednak przypadku karalne jest tylko działanie umyślne. Oznacza to, że sprawca w sposób zamierzony podaje błędne dane we wniosku o zwrot nadpłaty VAT-u, a jego działanie ukierunkowane jest właśnie na wywołanie błędnego przeświadczenia o istnieniu podstaw do dokonania zwrotu. Jeżeli mamy do czynienia z niezamierzoną omyłką, spowodowaną błędnymi wyliczeniami księgowej, niemniej nieobjętą świadomością i wolą sprawcy, zarzut z art. 76 k.k.s. nie będzie uzasadniony. W praktyce wykazanie, że wnioskodawca nie miał zamiaru wyłudzenia VAT-u, nie jest jednak takie łatwe i niestety sprowadza się często do obalania swoistego domniemania działania na szkodę fiskusa.
Co grozi za wyłudzenie VAT-u?
Kara za wyłudzenie VAT-u uzależniona jest przede wszystkim od wysokości należności publicznoprawnej narażonej na nienależny zwrot. Jeżeli zachowanie sprawcy realizuje znamiona typu podstawowego z art. 76 § 1 k.k.s., grozić mu będzie kara grzywny do 720 stawek dziennych, kara pozbawienia wolności albo obie te kary łącznie. Jeżeli kwota narażona na nienależny zwrot jest tymczasem „małej wartości”, to znaczy – nie przekracza dwustukrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia, właściwa będzie kwalifikacja z art. 76 § 2 k.k.s., będącego typem uprzywilejowanym. Sprawcy grozi wówczas wyłącznie kara grzywny. Wreszcie, jeśli kwota narażona na nienależny zwrot podatku nie przekracza tzw. ustawowego progu, a to – pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia, sprawca podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe na podstawie art. 76 § 3 k.k.s.
Patron merytoryczny artykułu:
Adwokat Prawo Karne • kancelaria Kraków
Rynek Dębnicki 6/3a,
30-319 Kraków
+48 12 307 21 26
Polecamy również:
https://zory.com.pl/is,jak-wyglada-skladanie-zeznan-w-sadzie-lub-prokuraturze,270925,927962.html