Pierwszy w Polsce posąg upamiętniający Bronisława Piłsudskiego - działacza niepodległościowego, zesłańca oraz etnografa i wybitnego badacza kultury Ajnów został we wtorek, 22 maja odsłonięty przed siedzibą Muzeum Miejskiego w Żorach. Monument zaprojektowała ajnuska artystka Maki Sekine z Biratori w Japonii.
Uroczystość odsłonięcia posągu upamiętniającego Bronisława Piłsudskiego - starszego brata marszałka Józefa Piłsudskiego rozpoczęła się od powitania licznie zgromadzonych gości, wśród których znaleźli się m.in. Danuta Onyszkiewicz - prawnuczka Józefa Piłsudskiego, Satoru Takahashi - Charge d'affaires ad interim Ambasady Japonii w RP, przedstawiciele władz miasta na czele z Waldemarem Sochą – Prezydentem Miasta Żory oraz kilkuosobowa delegacja z japońskiego miasta Biratori, będącego kolebką kultury Ajnów.
Uczestnicy wydarzenia najpierw poznali bliżej realizowany przez Muzeum Miejskie w Żorach projekt pn. „Bronisław i Józef Piłsudscy. Piórem i karabinem ku niepodległości”, wiążący się z obchodami setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości i nawiązujący do przypadającego w przyszłym roku stulecia nawiązania polsko-japońskich stosunków dyplomatycznych. Następie wysłuchali zaś krótkiej prelekcji, prezentującej sylwetkę Bronisława Piłsudskiego, którą wygłosiła Anna Wende-Surmiak - dyrektor Muzeum Tatrzańskiego. Wręczono też nagrody i pamiątki dla osób zaangażowanych w projekt. Najważniejszą z nich - statuetkę Muzeona dla przyjaciela żorskiego muzeum z rąk dyrektora Lucjana Buchalika odebrał Teruo Matsumoto, japoński dziennikarz i badacz.
Druga część uroczystości odbyła się przed siedzibą Muzeum Miejskiego w Żorach. Najpierw odczytano przesłany z tej okazji list z Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, a następnie Waldemar Socha - Prezydent Miasta Żory oraz Satoru Takahashi - Charge d'affaires ad interim Ambasady Japonii w RP odsłonili pomnik upamiętniający Bronisława Piłsudskiego. Monument zaprojektowała ajnuska artystka Maki Sekine, a wykonał Marek Dronszczyk z Rydułtów. Przedstawia on działacza niepodległościowego i etnografa przy pracy, w trakcie nagrywania fonografem słów przedstawicielki społeczności Ajnów, ubranej w tradycyjny strój tego ludu.
Osłonięcie tego posągu właśnie teraz nie jest przypadkowe. W ten sposób upamiętniamy setną rocznicę śmierci Bronisława Piłsudskiego, a także stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości. Piłsudski był zaangażowany w walkę o niepodległość, za karę za swoją postawę został zesłany na katorgę. Te wydarzenia wpłynęły na to, że został etnografem – mówił podczas uroczystości Waldemar Socha. - Jestem przekonany, że posągi będą już na zawsze symbolem roku upamiętniającego stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości oraz nawiązania współpracy z miastem Biratori – dodał prezydent.
Warto podkreślić, że monument, który możemy oglądać w Żorach jest pierwszym w Polsce i trzecim na świecie pomnikiem upamiętniającym postać Bronisława Piłsudskiego.
Bronisław Piłsudski był wybitnym etnografem, zajmującym się ludami i kulturami Dalekiego Wschodu. Wniósł znaczący wkład w badania nad ludem Ajnów, zamieszkującym na japońskiej wyspie Hokkaido. Starszy brat marszałka Józefa Piłsudskiego był działaczem niepodległościowym, skazanym na wieloletnią katorgę na Sachalinie. Wyjechał tam i zaczął prowadzić badania wśród ludności tubylczej, m.in. wśród Ajnów. Jednym z efektów jego pracy są unikatowe nagrania dźwiękowe zarejestrowane na woskowych wałkach. Dzięki swoim badaniom wszedł do historii światowej nauki. Mimo, że minęło 100 lat od jego śmierci, jego dzieła są nadal publikowane przez renomowane wydawnictwa. Zmarł 17 maja 1918 roku w Paryżu.