Użytkownicy środków smarnych od lat spotykają się z różnorodnymi sposobami na oznaczanie gęstości oleju. Jest to opisywane poprzez statystykę znaną jako klasa lepkości oleju. Istnieją różne odnośniki i oznaczenia w zależności od rodzaju danego oleju. Dodatkowym zamieszaniem jest również to, że klasy lepkości oleju są przeliczane przez dwie różne miary temperatur (stopnie Fahrenheita i Celsjusza). Ze względu na to czasami bardzo trudno zrozumieć, o co dokładnie chodzi w tym zagadnieniu.
Projektanci maszyn muszą zdefiniować, z jaką klasą lepkości współpracuje sprzęt, aby użytkownik nie musiał sięgać po dodatkowe porady
Klasa lepkości oleju jest istotną informacją, którą projektanci maszyn powinni podawać do informacji przyłączonej do produktu. Z tego powodu zrodziła się kiedyś potrzeba stworzenia klasy lepkości smaru niezbędnego w maszynie, aby zmniejszyć zamieszanie wokół doboru. W 1975 roku międzynarodowa organizacja ISO we współpracy z kilkoma innymi podmiotami stworzyła pewne generalne normy umożliwiające opisanie lepkości oleju.
Czym tak właściwie jest lepkość oleju?
Klasa lepkości oleju zdaje się rozumianym terminem. Jednak czego tak właściwie dotyczy ten pomiar? W dużym skrócie lepkość oleju jest miarą oporu wobec jego przepływu w określonych warunkach. Upraszczając, lepkość oleju możemy rozumieć jako miarę, w jakiej olej chce pozostać na swoim miejscu, gdy jest popychany przez poruszające się w maszynie elementy mechaniczne. Gęsty płyn stawia o wiele większy opór podczas przepływu. Projektant maszyn musi zmierzyć przepływ oleju w dwóch warunkach.Jednym z nich jest sprawdzenie, w jaki sposób płyn zachowa się pod ciśnieniem, a drugim z nich jest mierzenie wartości bezwzględnej, gdy olej znajdzie się w spoczynku. Warto również wspomnieć, że ciężar smaru lub oleju w przypadku olejów eksploatacyjnych może nieco zwiększać się wraz z wiekiem. Dlatego klasa lepkości oleju może ulegać zmianie z czasem.
Jaki jest cel systemu mierzącego klasę lepkości oleju?
Celem systemu klasyfikacji oleju jest tak właściwie stworzenie odgórnej normy, która dostawcom i projektantom urządzeń pozwoli znormalizować podstawę niezbędną do oznaczania lub wyboru przemysłowych środków smarnych. Pomiar klasy jest badany podczas użycia specjalnego wzoru, dzięki czemu producenci z różnych stron świata mogą odnieść się do takiej samej klasyfikacji, niezależnie od tego, na jaki rynek zostanie przeznaczony ich sprzęt.W przypadku oleju przemysłowego badania wykazały, że najlepszą metodą obliczeń jest klasyfikacja w temperaturze około 40 stopni. Wykresy klas lepkości pozwalają z całkiem sporą dokładnością określić, do której grupy przynależy dany olej. Akceptowalna różnica w pomiarach wynosi oficjalnie 10%.